Revel F52 - nghe nhạc hay, xem phim đã

3 năm sau khi cho ra mắt loạt sản phẩm F50A, được coi là khá thành công trong dòng tầm trung Performa, năm 2005 hãng Revel tiếp tục cho ra lò series loa 52, gồm loa chính F52 và loa trung tâm C52, nhắm tới đối tượng những người chơi âm thanh - rạp hát tại gia sành chơi và khó tính.

F52 là loa cột 3 đường tiếng, đóng theo kiểu thùng reflex, với 5 loa con - trong đó có 3 loa trầm đường kính 6,5 inch, một loa trung 5,25 inch và một loa tép 1 inch. Cũng giống như các sản phẩm cao cấp khác của mình, hãng Revel sử dụng tới 3 loa bass, nhằm tăng khả năng đáp ứng và tránh hiện tượng quá tải thường gặp ở các loại loa với thiết kế một bass.

Toàn bộ củ loa của F52 đều được làm theo công nghệ mới nhất của Revel. Màng loa trầm và loa trung được làm bằng một loại vật liệu đặc biệt, theo công nghệ độc quyền, có tên viết tắt là OCC. Đây là một loại hợp chất gốm hữu cơ, có tính cố kết rất cao, rắn chắc và bền vững với mọi tác động của môi trường bên ngoài, chịu được nhiệt độ và nhẹ hơn nhiều so với các vật liệu truyền thống được sử dụng làm màng loa. Qua các thử nghiệm được thực hiện trong phòng thí nghiệm, ngay cả so với Kevlar (một loại vật liệu thường được sử dụng trong các loa cao cấp) thì hợp chất gốm hữu cơ thể hiện sự ưu việt rõ rệt. Trọng lượng nhẹ và có bề mặt chắc chắn khiến cho màng loa gốm đáp ứng rất nhanh với sự thay đổi của tín hiệu đầu vào và vì thế có thể coi nó là rất tuyến tính, giảm tối đa hiện tượng bị méo tiếng.

Nam châm loa cũng là loại nam châm Neodym, nhẹ hơn và có từ tính mạnh hơn nhiều lần so với nam châm vĩnh cửu làm bằng hợp chất samarium - cobalt thường được sử dụng. Thay vì sử dụng một cục nam châm kích thước to, hãng Revel thiết kế nam châm hai lớp và đặt bên trong bô-bin của củ loa. Đây là kiểu thiết kế tối ưu hơn so với cách thiết kế thông thường (đặt bobin bên trong nam châm), bởi nó giúp khai thác tối đa hiệu suất của cuộn nam châm và làm cho đường sức từ không bị lọt ra bên ngoài. Cẩn thận hơn, họ còn sử dụng các vòng xuyến bằng hợp kim nhôm và đồng để chặn ở các khe hở trong cuộn dây, có tác dụng giúp cho cảm kháng của cuộn dây ổn định trong suốt quá trình vật hành. Các kỹ sư của Revel cũng rất chú trọng tới xử lý vấn đề thoát nhiệt của cuộn dây, bằng cách tăng cường các bề mặt bằng thép để giúp cho quá trình thoát nhiệt diễn ra nhanh chóng. Nhện loa cũng được làm bằng vật liệu Nomex, một loại giấy cao cấp, bền vững hơn giấy thường hàng trăm lần. Tất cả những tìm tòi kể trên đều nhằm mục đích duy nhất là đảm bảo tính chính xác trong quá trình tái tạo âm thanh.

Loa tép cũng được làm khá kỹ. Đom loa làm bằng hợp kim nhôm hoặc bằng titan (tuỳ theo từng phiên bản F52), có chất lỏng dẫn nhiệt để làm mát. Toàn bộ loa tép được đặt trong một ống hướng âm được thiết kế đặc biệt theo công nghệ riêng thường thấy được ứng dụng ở các sản phẩm của tập đoàn Harman Kardon. Ống hướng âm này có trở kháng âm học cố định, làm tăng diện tán xạ của âm thanh tần số cao ở cả trục đứng lẫn trục ngang, tạo cảm giác âm thanh lan toả khắp phòng nghe. Ngoài ra, nó còn có một tác dụng khác cũng rất quan trọng. Những người chơi loa đều biết các sản phẩm loa đồng trục luôn thể hiện một ưu thế vượt trội so với loa nhiều dải thông thường. Các loa thành phần của loa đồng trục cùng nằm trên một trục đồng tâm nên không bị hiện tượng lệch pha, giao thoa sóng âm giữa hai loa phát ở hai tần số khác nhau. Bằng việc thiết kế ống hướng âm, kết hợp với việc cố gắng đặt loa tép, loa trung thật gần nhau và sử dụng một số kỹ thuật đặc biệt khác, các kỹ sư của Revel đã làm cho hai loa này phát ra một thứ sóng âm thanh gần giống với loa đồng trục. Loa trung của F52 cũng được đặt trong một ngăn riêng được bọc kim để chống từ trường của nam châm lọt ra bên ngoài.

Cũng như các sản phẩm khác của Revel, toàn bộ bộ phân tần của dòng loa Performa đều được thiết kế khá phức tạp để đảm bảo dải động, không gian tốt và sự chi tiết, tinh tế của âm thanh. Bộ phân tần của F52 có nhiều cải tiến so với bộ phân tần của F50, ứng dụng một kỹ thuật thiết kế phân tần bậc cao đặc biệt, kiểu steep-slope - một phát minh được cấp bằng sáng chế năm 1996. Các điểm cắt tần số là 200Hz và 2,3KHz. Mạch phân tần cho từng dải tần số được làm tách rời trên những bo mạch riêng nhằm tránh can nhiễu, với các linh kiện chất lượng tốt, được chọn lọc để đảm bảo cân từng cặp (match pair).

Thùng loa của F52 được làm bằng gỗ MDF dày 1 cm phủ verneer, bên trong được gia cường bằng rất nhiều chi tiết để chịu lực và chống rung. Toàn bộ công việc lắp đặt thùng loa, căn chỉnh được thực hiện hoàn toàn thủ công. Sản phẩm sau khi hoàn thành được kiểm tra theo một qui trình cực kỳ nghiêm ngặt theo đúng truyền thống của Revel (mỗi cặp loa F52 phải trải qua tới 72 test trong phòng kiểm tra chuyên dụng của hãng).

Đi kèm với thùng loa là bộ chân côn nhọn (hoặc tròn), giúp tăng cường hiệu quả chống rung. Bộ cọc loa khá vững chắc, cho phép đấu bi-wire. Phía sau loa còn có hai bộ điều chỉnh tần số cho loa tép và loa bass, giúp tối đa hoá khả năng tương thích của loa với các điều kiện phòng nghe khác nhau.

Chất lượng âm thanh

Với trở kháng danh định 6 Ohm, độ nhạy 87,5 dB, F52 không thuộc loại quá khó tính. Thử nghiệm phối ghép ở chế độ stereo với ampli Marantz PM11 đem lại cho những người chứng kiến một kết quả khá bất ngờ. Cảm nhận đầu tiên là một thứ âm thanh trong trẻo và rất dễ chịu, chi tiết nhưng không chói gắt ở dải cao, hiện hữu nhưng không khiên cưỡng ở dải trung, chắc nịch nhưng không vang rền ở dải trầm. Có thể nói rằng âm thanh của F52 rất dễ nghe, nó lan toả như âm thanh của cuộc sống, một thứ âm thanh tự nhiên và rất giàu tính biểu cảm.

Cảm nhận tiếp theo là sân khấu âm thanh của F52 rất rộng, tràn ngập và vượt ra ngoài không gian của phòng nghe. Dễ nhận thấy là cặp loa này tạo ra một diện ngọt chứ không chỉ tập trung ở một điểm ngọt nhất định như những cặp loa khác; kể cả khi người nghe di chuyển ra ngoài điểm trung tâm (sweet spot) vẫn có thể cảm nhận được âm hình stereo khá rõ rệt. Qua nghe thử một vài bản giao hưởng, Số Hóa nhận thấy độ động và khả năng kiểm soát tiết tấu của F52 rất tốt. Hẳn công nghệ chế tạo nam châm và màng loa đã tạo nên sự khác biệt ở đây. Người nghe có thể cảm nhận được tính chính xác của các nốt nhạc được tái hiện lại. Những âm hưởng ngân vang của phím đàn dương cầm, tiếng miết tay của người nhạc công trên phím của cây guitar, tiếng lấy hơi của ca sỹ... nghe rõ mồn một, nhưng tự nhiên chứ không bị cường điệu hoá như ở một số cặp loa đắt tiền khác.

Chuyển sang ghép thử với một số thiết bị khác như ampli đèn kéo đẩy chạy bóng EL34 và ampli hybrid, F52 tiếp tục phô diễn những phẩm chất riêng của mình. Tất nhiên để phát huy hết khả năng của cặp loa này ở chế độ stereo thì cần có một ampli tốt, đẳng cấp tương xứng với nó; nhưng có thể kết luận rằng đây là một cặp loa khá dễ kéo, dễ phối ghép.

Ở chế độ nghe đa kênh, F52 được thử nghiệm ghép với loa trung tâm C52 có cùng thiết kế, loa siêu trầm B15 cũng của Revel và cặp Revel M12 đóng vai trò loa rear, thiết bị tăng âm đa kênh là receiver RV-8 của Lexicon. Các bản nhạc SACD ở chế độ đa kênh cho một cảm nhận khác hẳn với chế độ stereo, âm thanh tràn ngập và rạo rực. Bộ phim Giải cứu binh nhì Ryan với những cảnh quen thuộc nhưng người chứng kiến cảm thấy như không gian rộng hơn và có chiều sâu hơn, với những lớp tiếng động tách bạch được xử lý khá tốt để tạo cảm xúc chân thực. Có thể các thiết bị được phối ghép với F52 là những thiết bị tốt để tạo nên một bộ rạp hát tại gia đạt tiêu chuẩn high-end, song, nếu được phối ghép với các thiết bị thấp cấp hơn, chắc chắn F52 vẫn phát huy phẩm chất để đóng thành công vai trò trung tâm của một hệ thống tốt, bởi vốn dĩ cặp loa này đã được thiết kế cho cả hai mục đích: nghe nhạc và xem phim.

Xét về yếu tố giá, Revel F52 có thể quá tầm với của đa số những người chơi âm thanh, rạp hát gia đình ở Việt Nam. Nhưng với những sành chơi và có điều kiện kinh tế thì cặp loa này có lẽ sẽ là lựa chọn tốt nhất, nếu xem xét ở cả 3 yếu tố: chất lượng âm thanh, công nghệ và danh tiếng của nhà sản xuất.

Giá tham khảo tại thị trường thế giới: 6.998 USD.
Đại diện Revel tại Việt Nam: Thanh Tùng Audio, 20 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Trọng Bình